Công thái học có lẽ đã không còn là thuật ngữ quá xa lạ khi ngày nay ngày càng nhiều người quan tâm đến ứng dụng của công thái học nhằm mang lại sự hỗ trợ tốt nhất cho cuộc sống, công việc và cho sức khỏe của bản thân. Nguyên lý công thái học có thể được ứng dụng trong nhiều ngành nghề, nhiều thiết bị khác nhau. Ngay hôm nay, hãy cùng MyChair tìm hiểu ứng dụng của công thái học trong thiết kế nội thất nhằm giúp bạn tạo ra một môi trường sống và làm việc thuận tiện, thoải mái nhất.
Công thái học trong thiết kế nội thất là gì?
Công thái học (Ergonomics) là thuật ngữ được dùng để tìm hiểu khả năng và giới hạn của con người, qua đó cải thiện được sự tương tác của con người với môi trường, với các đồ vật, hệ thống nào đó. Qua đó, công thái học cải thiện năng suất, giảm bớt các trải nghiệm khó chịu của con người, tăng khả năng và tối ưu hóa điểm mạnh của con người hay bù trừ khuyết điểm, bảo vệ điểm yếu.
Công thái học trong thiết kế nội thất được hiểu là một nguyên lý thiết kế nhằm tạo ra không gian sống hài hòa và tương tác tốt giữa con người và môi trường xung quanh, hạn chế tối đa rủi ro có thể xảy ra trong quá trình sinh hoạt được vận dụng vào trong thiết kế nội thất.
Ứng dụng công thái học trong thiết kế nội thất mang lại lợi ích gì?
- Cải thiện sức khỏe và tư thế
Thiết kế nội thất theo nguyên lý công thái học giúp nâng đỡ cơ thể một cách tự nhiên, từ đó làm giảm căng thẳng và giảm tình trạng đau nhức cơ. Ngồi làm việc đúng tư thế không chỉ hỗ trợ giảm các bệnh về xương khớp mà còn giúp tinh thần thoải mái và làm việc tập trung hơn. Làm việc và thư giãn đúng cách, bạn có được một sức khỏe dẻo dai và tinh thần lạc quan hơn.
- Nâng cao hiệu suất
Khi bạn làm việc với một tinh thần thoải mái thì bạn sẽ tập trung vào công việc hơn, nâng cao hiệu suất làm việc. Ngoài ra, bạn có thể thay đổi tùy ý mức độ ngả của ghế hay chiều cao của bàn làm việc, giúp bạn có nhiều tư thế làm việc thoải mái nhất. Người sử dụng các nội thất công thái học cảm thấy an tâm hơn, không khó chịu hay áp lực. Nhờ đó, hiệu suất làm việc tăng lên tối đa.
- Giảm chi phí khám chữa bệnh
Sống trong một không gian công thái học giúp bạn hạn chế mắc phải các bệnh lý hoặc chấn thương không mong muốn. Đồng nghĩa với việc bạn không phải bỏ ra một khoản chi phí để chữa bệnh hay đi khám thường xuyên.
Nguyên tắc của công thái học trong thiết kế nội thất
Thiết kế nội thất ứng dụng công thái học cần đảm bảo những nguyên tắc sau:
- Công năng sử dụng hợp lý: Thiết kế nội thất cần phục vụ mục đích sử dụng của người dùng và mang lại sự hữu ích cho họ.
- Tính linh hoạt: Sản phẩm thiết kế cần đáp ứng được các sở thích cá nhân, phù hợp với khả năng và mục đích sử dụng của nhiều không gian.
- Sử dụng đơn giản và trực quan: Sản phẩm dễ hiểu và đơn giản để người dùng có thể sử dụng một cách thuận tiện và không gặp khó khăn.
- Thông tin cảm quan: Thiết kế nội thất cần truyền đạt thông tin cần thiết một cách hiệu quả cho người sử dụng. Sự truyền thông thông tin phải dễ dàng và không gây hiểu lầm.
- Giảm thiểu nguy cơ rủi ro: Thiết kế nội thất cần cân nhắc tất cả các trường hợp có thể tiềm ẩn những hậu quả tiêu cực để có thể đảm bảo sự an toàn cho người sử dụng.
- Giảm tải hoạt động của cơ thể: Các thiết kế được sử dụng một cách hiệu quả và thoải mái tránh mang lại sự mệt mỏi cho người dùng. Điều này có thể đạt được bằng cách bố trí các vật liệu, đồ nội thất một cách khoa học và thuận tiện để giảm thiểu sự di chuyển và thao tác không cần thiết.
- Cung cấp các điều kiện chiếu sáng tốt: Thiết kế nội thất cần đảm bảo điều kiện chiếu sáng tốt cho người sử dụng. Đặc biệt, trong môi trường làm việc, ánh sáng nên được điều chỉnh sao cho thoải mái, tránh phản xạ từ màn hình máy tính và đảm bảo không gian có đủ ánh sáng tự nhiên và không khí trong lành.
Các chỉ số công thái học trong thiết kế nội thất
Chiều cao khi đứng
Chiều cao đứng là một trong những thông số đóng vai trò quan trọng nhất trong việc thiết kế nội thất trong nhà ở. Chiều cao của mỗi người đều có sự chênh lệch nhau rất nhiều, điều này còn phụ thuộc vào độ tuổi, cân nặng, giới tính, môi trường sống,… Chính vì thế khi lựa chọn một phương án thiết kế nội thất cần xác định cụ thể chỉ số này cho từng đối tượng nhằm mục đích xác định được kích thước giường, tủ, cửa ra vào một cách phù hợp.
Chiều cao khi ngồi
Bên cạnh chiều cao của cơ thể, nhà thiết kế cũng cần quan tâm đến chiều cao khi ngồi. Từ đó, lựa chọn các đồ dùng, thiết bị nội thất có kích cỡ chuẩn phù hợp cho ghế sofa, ghế ngồi làm việc và bồn vệ sinh. Điều này đảm bảo sự thoải mái, hỗ trợ tốt cho cơ thể và giúp tránh các vấn đề liên quan đến sức khỏe do tư thế ngồi không đúng.
Chiều rộng bờ vai
Chỉ số chiều rộng bờ vai được tính bằng kích thước chiều dài giữa khoảng cách hai mỏm vai, nằm ngay tại khớp vai. Đây là một yếu tố quan trọng trong thiết kế sản phẩm nội thất như ghế ngồi, giường, tủ và các sản phẩm nội thất khác. Ví dụ, khi thiết kế một chiếc ghế ngồi, bạn có thể sử dụng chỉ số này để xác định chiều rộng của ghế, bao gồm chiều rộng tổng thể và chiều rộng của các phần tử bên trong như tựa lưng và đệm. Tương tự, khi thiết kế một chiếc giường, bạn có thể sử dụng chỉ số này để xác định chiều rộng của phần đầu giường và các yếu tố khác. Chỉ số này đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sự thoải mái, hỗ trợ và tương tác tốt với người sử dụng khi sử dụng sản phẩm nội thất.
Chiều dài của sải tay và chân
Việc xác định và áp dụng các chỉ số đo được về chiều dài của cánh tay và chân cung cấp thông tin quan trọng để tính toán và thiết kế các sản phẩm nội thất phù hợp với người sử dụng.
Những chỉ số trên có thể giúp xác định chiều cao, độ sâu, độ rộng và các tỷ lệ khác của các bộ phận nội thất như ghế, bàn làm việc, giường, tủ, và các vật dụng khác. Điều này giúp đảm bảo rằng các sản phẩm nội thất được thiết kế sao cho phù hợp với cấu trúc cơ thể và tạo ra sự thoải mái và thuận lợi cho người sử dụng.
Trọng lượng của cơ thể
Các nhà thiết kế nội thất đã nghiên cứu kỹ lưỡng về cấu trúc xương, cơ và cách thức hoạt động của cơ thể con người. Họ đã tìm hiểu về các yếu tố như chiều cao, chiều rộng, góc nghiêng, đường cong và hỗ trợ cần thiết để tạo ra một ghế có khả năng tương thích tốt với cơ thể người sử dụng.
Bằng cách sử dụng dữ liệu và kiến thức về nguyên lý công thái học, các nhà thiết kế có thể tạo ra những mẫu ghế với các yếu tố như điều chỉnh độ cao, hỗ trợ lưng, đệm êm ái và cấu trúc vững chắc, những mẫu bàn với khả năng nâng hạ độ cao linh hoạt. Những yếu tố này giúp phân phối trọng lượng của người sử dụng một cách cân đối trên ghế và giảm căng thẳng và áp lực trên các điểm cụ thể của cơ thể.
Ứng dụng của công thái học trong thiết kế nội thất
Quy chuẩn về kích thước sản phẩm khi thiết kế nội thất
Các chỉ số và quy chuẩn công thái học được áp dụng nhằm tối ưu hóa công năng và trải nghiệm của con người khi sử dụng sản phẩm. Thông qua nghiên cứu và tính toán kỹ lưỡng, các nhà thiết kế nội thất đã xác định và áp dụng các chỉ số quan trọng như chiều cao, chiều rộng, góc nghiêng và kết cấu của sản phẩm đáp ứng nhu cầu tâm sinh lý của con người. Điều này đảm bảo rằng sản phẩm không chỉ đáp ứng được chức năng cơ bản mà còn mang lại sự thoải mái, hỗ trợ và trải nghiệm tốt cho người sử dụng. Các thiết kế đa dạng tích hợp công nghệ mới, sử dụng vật liệu tiên tiến và cải tiến các yếu tố nhân trắc học để cung cấp trải nghiệm tốt nhất cho người sử dụng.
Thiết kế không gian phù hợp
Việc áp dụng các nguyên tắc công thái học trong thiết kế và bố trí nội thất giúp tối ưu hóa công năng sử dụng không gian, tận dụng tối đa diện tích và gia tăng sự tiện nghi cho người sử dụng. Bằng cách quy hoạch và phân chia diện tích đúng đắn, nhà thiết kế có thể đảm bảo rằng không gian sống được sắp xếp một cách hợp lý và tối ưu, mang lại cảm giác thoải mái và tiện nghi cho gia đình.
Các yếu tố như kích thước và tỷ lệ của các phần nội thất, chiều cao của bàn, ghế, tủ và các yếu tố khác cần được xác định dựa trên nguyên lý công thái học để đảm bảo rằng chúng phù hợp với nhu cầu và đem lại sự thoải mái cho người sử dụng. Điều này giúp tối đa hóa không gian, giảm thiểu lãng phí diện tích và tạo ra một môi trường sống và làm việc hiệu quả và tiện nghi hơn.
Với sự quan tâm đến việc áp dụng các nguyên tắc ergonomics trong thiết kế nội thất, gia đình có thể tận hưởng không gian sống tối ưu và thoải mái hơn.
Bố trí màu sắc nội thất hài hòa, hợp lý
Công thái học trong thiết kế nội thất không chỉ tác động đến sự thoải mái và chức năng mà còn ảnh hưởng đến thị giác và cảm giác của người sử dụng. Do đó, màu sắc trong thiết kế không gian nội thất có ảnh hưởng trực tiếp đến tâm trạng của người dùng. Một căn phòng được thiết kế với màu sắc tươi sáng, sôi động có thể tạo ra cảm giác vui vẻ, lạc quan. Trong khi đó, màu sắc nhẹ nhàng, màu trầm thể hiện tính cách thư thái, từ tốn và sự chú trọng đến sức khỏe và sự cân bằng của bản thân.
Ngoài ra, một căn phòng được thiết kế theo công thái học có thể thể hiện cái nhìn tinh tế, hiện đại và khéo léo của chủ sở hữu. Các yếu tố như sự sắp xếp tỉ mỉ, sử dụng vật liệu và thiết kế đồ nội thất chất lượng cao có thể tạo ra một không gian sang trọng và thể hiện gu thẩm mỹ của chủ nhà.
Ví dụ về ứng dụng ergonomics trong thiết kế nội thất
Thiết kế ghế công thái học
Ghế công thái học được thiết để mang lại tư thế ngồi tốt nhất cho cột sống, cổ và thắt lưng của người sử dụng. Với việc thiết lập tư thế ngồi đúng và có nhiều chức năng tùy chỉnh, ghế công thái học giúp bảo vệ cột sống và sức khỏe của con người tốt hơn. Bên cạnh ghế công thái học cho văn phòng còn có ghế thái học chuyên dụng khác như ghế chuyên dụng cho bà bầu, ghế ngồi hình giọt nước, ghế cho người khuyết tật,… Các sản phẩm đều được làm từ nhiều chất liệu khác nhau nhưng đều hướng đến tối ưu hóa công năng sử dụng ở mức chuyên sâu.
Thiết kế bàn làm việc
Bàn công thái học là một sản phẩm nội thất quan trọng trong không gian làm việc. Việc thiết kế bàn làm việc theo nguyên tắc công thái học giúp đảm bảo tính phù hợp và tính thuận tiện cho người sử dụng. Bàn làm việc cần có chiều cao phù hợp với người sử dụng để đảm bảo sự thoải mái khi ngồi làm việc hoặc có thêm điều chỉnh chiều cao của bàn để có đứng làm việc. Bên cạnh đó, bàn công thái học có thể có kiểu dáng đặc biệt, gấp gọn được. Ngoài ra, bàn cũng cần có độ rộng đủ để đặt các vật dụng cần thiết như máy tính, tài liệu, điện thoại,…
Sofa công thái học
Ghế sofa là một món đồ nội thất quan trọng và không thể thiếu trong không gian sống của nhiều gia đình. Ghế sofa thường có thiết kế êm ái và đệm mềm, giúp người ngồi cảm thấy thoải mái sau một ngày làm việc căng thẳng.
Ngoài tính năng ngồi, một số loại ghế sofa còn có thêm các chức năng khác biệt. Một số ghế sofa có thể ngả lưng 180 độ để tạo thành giường, cho phép người dùng nằm nghỉ, ngủ trong trường hợp cần thiết. Điều này rất hữu ích trong trường hợp có khách đến chơi và cần cung cấp chỗ ngủ phụ.
Ngoài ra, một số ghế sofa còn tích hợp các tiện ích khác như ổ cắm điện để sạc điện thoại, máy tính xách tay và các thiết bị điện tử khác. Điều này giúp tiết kiệm thời gian và tiện lợi cho người dùng. Một số ghế sofa còn có ngăn kéo, hộc tủ để lưu trữ các vật dụng như sách, điều khiển từ xa,…
>> Xem thêm: Khám phá ứng dụng của công thái học trong công nghiệp có thể bạn chưa biết
Tóm lại, công thái học trong thiết kế nội thất có mang lại những lợi ích tuyệt vời cho người sử dụng. Bạn không phải lo lắng về vấn đề sức khỏe, tiết kiệm chi phí và làm việc năng suất hiệu quả. Ngoài ra, ứng dụng công thái học trong thiết kế và bố trí nội thất còn thể hiện phong cách của bạn thông qua các bố trí vật dụng và màu sắc.
